توضیح کوتاه درباره موضوع
توضیح کوتاه درباره موضوع
توضیح کوتاه درباره موضوع
توضیح کوتاه درباره موضوع
توضیح کوتاه درباره موضوع
درس هفتم) نحوه صرف مثبت فعل زمان حال استمراری
فعلی که در ترکی استانبولی با عنوان «Şimdiki zaman» از آن یاد می‌شود، در ترجمه فارسی به صورت استمراری مطرح می‌شود چراکه معادل هر فعل ساده ترکی در فارسی همواره با «می» همراه است.
برای مثال: Geliyorum: می‌آیم İçiyorum: می‌نوشم
مصدرها در ترکی استانبولی به «-mek» و «-mak» ختم می‌شوند و برای ساخت زمان‌های مختلف فعل، از ریشه فعل یعنی مصدر بدون پسوند‌های «-mek» و «-mak» استفاده می‌شود.
Fiil + -ı, -i, -u, -ü + -yor + kişi eki |
ریشه فعل + -ı, -i, -u, -ü + -yor + پسوند های شخصی |
برای درک بهتر مطلب، با ذکر یک مثال، نحوه صرف فعل را یاد می‌گیریم:
فعل «Gelmek» به معنی «آمدن» است و با توجه به فرمول بالا، باید ریشه فعل را با حذف پسوند «mek» پیدا کنیم. بنابراین در این‌جا «Gel» ریشه فعل است. حال نوبت به افزودن « -ı, -i, -u, -ü » می‌رسد. برای اینکه بدانیم کدامیک از این پسوندها را باید اضافه کنیم به جدول زیر مراجعه خواهیم کرد. این جدول تا انتهای یادگیری زبان ترکی استانبولی همواره راهنمای ماست بنابراین به یادگیری آن توجه کنید. بر اساس این جدول، اگر ریشه فعل به حرف بی‌صدا یا حروف صدادار غیر از «a,e» ختم شود، با توجه به آخرین حرف صدادار موجود در کلمه، به تعیین حرف برای صرف فعل می‌پردازیم.
آخرین حرف صدادار | در صرف فعل |
a-ı | ı |
e-i | i |
o-u | u |
Ö-ü | ü |
حالا با صرف فعل * آمدن * به خوبی نحوه صرف مثبت زمان حال را یاد می‌گیرید:
Gelmek > Gel | معنی شناسه زمان حال | ||
ben | geliyorum | -um | می‌آیم |
sen | geliyorsun | -sun | می‌آیی |
o | geliyor | - | می‌آید |
biz | geliyoruz | -uz | می‌آییم |
siz | geliyorsunuz | -sunuz | می‌آیید |
onlar | geliyorlar | - lar | می‌آیند |
حال اگر ریشه یک فعل به حروف صدادارa,e ختم شود، تکلیف چیست؟چون قاعده استفاده از آخرین حرف صدادار برای تعیین حرفی که قبل از «-yor» می‌آید، برای حروف صامت(بی‌صدا) و حروف صدادار «I- İ- O- Ö- U- Ü» صادق است. در مواردی که ریشه فعل به a,e ختم شود، قاعده «تنگ شدن مصوت»(Ünlü Daralması) مطرح می‌شود. بر مبنای این قاعده، اگر ریشه یک فعل ترکی استانبولی به حروف «a,e» ختم شود، تبدیل‌های زیر صورت می‌گیرد:
a → ı, u * e → i, ü |
Başlamak →Başla →Başla+ yor →Başlıyor
Oynamak → Oyna → Oyna+ yor → Oynuyor
Beklemek→Bekle→Bekle+ yor→Bekliyor
Özlemek →Özle →Özle+yor →Özlüyor
حال سوال اینجاست که از کجا بدانیم کدامیک از حروف را باید برای «a» یا «e» انتخاب کنیم. توصیه من این است که در شرایطی که ریشه یک فعل به حرف صدادار ختم می‌شود، به نخستین حرف صدادار کلمه توجه کرده و از روی جدول شماره یک، حرف را تشخیص دهید. برای مثال در فعل «Söylemek» به معنی «گفتن» این مسئله را بررسی می‌کنیم:
Söylemek →Söyle →Söyle+yor →Söylüyor (ö,ü →ü)
Oynamak →Oyna →Oyna+yor→Oynuyor (o,u →u)